Αναρωτιέται κανείς πώς είναι δυνατόν η επένδυση σαράντα και πλέον εκατομμυρίων ευρώ σε έργα στην Ημαθία και κυρίως στο Δήμο Βέροιας, τα οποία υλοποιήθηκαν από την Αρχαιολογική Υπηρεσία εν μέσω κρίσης και με υποδειγματικό τρόπο, να είναι τροχοπέδη ανάπτυξης;
Προφανώς, αν η φημολογία που καλλιεργείται συστηματικά στα τοπικά ΜΜΕ δεν δημιουργούσε αναστάτωση στους πολίτες της Βέροιας, δεν θα άξιζε να ασχοληθεί κανείς μαζί της, ωστόσο, πιστεύοντας ότι οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν τα πραγματικά δεδομένα, θεωρούμε απαραίτητο να αποσαφηνίσουμε δημοσίως τι σημαίνει η συζητούμενη πρόταση αναοριοθέτησης του αρχαιολογικού χώρου της Βέροιας.
Σύμφωνα με τον Νόμο 3028/2002 «Για την Προστασία των Αρχαιοτήτων και εν γένει της Πολιτιστικής Κληρονομιάς» η κήρυξη-αναοριοθέτηση των υφιστάμενων αρχαιολογικών χώρων και μνημείων αποτελεί βασική υποχρέωση όλων των εφορειών αρχαιοτήτων.
Για την Βέροια υπάρχουν ήδη 103 κηρύξεις αρχαίων, βυζαντινών, μεταβυζαντινών, οθωμανικών και νεωτέρων μνημείων, στις οποίες προστίθενται και τα 132 διατηρητέα κτίρια των ιστορικών τόπων της Κυριώτισσας-Μπαρμπούτας-Παναγίας Δεξιάς-Κοντογεωργάκη. Η αναοριοθέτηση είναι στην ουσία μια κωδικοποίησή των ήδη υπαρχόντων κηρύξεων. Σημειώνεται ότι υπάρχουν ήδη και άλλες μεγάλες πόλεις που είναι συγχρόνως κηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι, όπως για παράδειγμα η Πάτρα, η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας.
Επισημαίνεται ότι δεν προβλέπεται η δημιουργία αδόμητων περιοχών αλλά ούτε αλλαγές στον τρόπο δόμησης. Πέρα από τον έλεγχο των σκαφών που έτσι και αλλιώς γίνεται, γιατί πρέπει να προστατευθούν οι (δυστυχώς ελάχιστες) αρχαιότητες που έχουν απομείνει στη θέση τους, στόχος της κήρυξης είναι η ορθότερη προστασία των ιστάμενων μνημείων και των λιγοστών υφιστάμενων αρχαιολογικών χώρων-ιστορικών τόπων, ώστε όλα αυτά να αποτελέσουν στοιχεία ενός συνολικού πλάνου ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης
Όσον αφορά στις σύγχρονες παραγωγικές δραστηριότητες προβλέπεται η συγκρότηση σε συνεργασία με τον Δήμο οργανωμένων ζωνών ανάπτυξης διάφορων επαγγελματικών επιχειρήσεων (π.χ. δημιουργία εστιατορίων, καφέ μπαρ κλπ.) ώστε, μέσα από την κωδικοποίηση και ομογενοποίηση των διαδικασιών, να είναι ταχύτερη και ευκολότερη η αδειοδότησή τους. Παράλληλα, προβλέπεται σε συνεργασία με άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες (πχ. πολεοδομία) η ανάπτυξης μιας κοινής συνισταμένης σχεδιασμού για τις φυτεύσεις, την τοποθέτηση των περιπτέρων, των διαφόρων πινακίδων, των κάδων απορριμμάτων και γενικότερα του αστικού εξοπλισμού, με στόχο την ανάπλαση και τον εξωραϊσμό του αστικού χώρου στις περιοχές των μνημείων, ώστε να γίνει περισσότερο ελκυστικός για κατοίκους και επισκέπτες.
Κατά συνέπεια η πρόταση της ΕΦΑ Ημαθίας για την αναοριοθέτηση- κήρυξη της Βέροιας μπορεί μόνον θετικά να αξιολογηθεί ως το απαραίτητο υπόβαθρο για την συνολική ανάδειξη του τεράστιου πολιτιστικού αποθέματος της πόλης, η οποία μπορεί και πρέπει να αποκτήσει τη θέση που της αξίζει, ως σημαντικός αρχαιολογικός-τουριστικός προορισμός, δίπλα στον κορυφαίο από κάθε άποψη αρχαιολογικό χώρο των Αιγών που αποτελεί τον πιο δημοφιλή τουριστικό προορισμό ολόκληρης της Βόρειας Ελλάδας.
Για την Βέροια υπάρχουν ήδη 103 κηρύξεις αρχαίων, βυζαντινών, μεταβυζαντινών, οθωμανικών και νεωτέρων μνημείων, στις οποίες προστίθενται και τα 132 διατηρητέα κτίρια των ιστορικών τόπων της Κυριώτισσας-Μπαρμπούτας-Παναγίας Δεξιάς-Κοντογεωργάκη. Η αναοριοθέτηση είναι στην ουσία μια κωδικοποίησή των ήδη υπαρχόντων κηρύξεων. Σημειώνεται ότι υπάρχουν ήδη και άλλες μεγάλες πόλεις που είναι συγχρόνως κηρυγμένοι αρχαιολογικοί χώροι, όπως για παράδειγμα η Πάτρα, η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας.
Επισημαίνεται ότι δεν προβλέπεται η δημιουργία αδόμητων περιοχών αλλά ούτε αλλαγές στον τρόπο δόμησης. Πέρα από τον έλεγχο των σκαφών που έτσι και αλλιώς γίνεται, γιατί πρέπει να προστατευθούν οι (δυστυχώς ελάχιστες) αρχαιότητες που έχουν απομείνει στη θέση τους, στόχος της κήρυξης είναι η ορθότερη προστασία των ιστάμενων μνημείων και των λιγοστών υφιστάμενων αρχαιολογικών χώρων-ιστορικών τόπων, ώστε όλα αυτά να αποτελέσουν στοιχεία ενός συνολικού πλάνου ανάδειξης της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης
Όσον αφορά στις σύγχρονες παραγωγικές δραστηριότητες προβλέπεται η συγκρότηση σε συνεργασία με τον Δήμο οργανωμένων ζωνών ανάπτυξης διάφορων επαγγελματικών επιχειρήσεων (π.χ. δημιουργία εστιατορίων, καφέ μπαρ κλπ.) ώστε, μέσα από την κωδικοποίηση και ομογενοποίηση των διαδικασιών, να είναι ταχύτερη και ευκολότερη η αδειοδότησή τους. Παράλληλα, προβλέπεται σε συνεργασία με άλλες συναρμόδιες υπηρεσίες (πχ. πολεοδομία) η ανάπτυξης μιας κοινής συνισταμένης σχεδιασμού για τις φυτεύσεις, την τοποθέτηση των περιπτέρων, των διαφόρων πινακίδων, των κάδων απορριμμάτων και γενικότερα του αστικού εξοπλισμού, με στόχο την ανάπλαση και τον εξωραϊσμό του αστικού χώρου στις περιοχές των μνημείων, ώστε να γίνει περισσότερο ελκυστικός για κατοίκους και επισκέπτες.
Κατά συνέπεια η πρόταση της ΕΦΑ Ημαθίας για την αναοριοθέτηση- κήρυξη της Βέροιας μπορεί μόνον θετικά να αξιολογηθεί ως το απαραίτητο υπόβαθρο για την συνολική ανάδειξη του τεράστιου πολιτιστικού αποθέματος της πόλης, η οποία μπορεί και πρέπει να αποκτήσει τη θέση που της αξίζει, ως σημαντικός αρχαιολογικός-τουριστικός προορισμός, δίπλα στον κορυφαίο από κάθε άποψη αρχαιολογικό χώρο των Αιγών που αποτελεί τον πιο δημοφιλή τουριστικό προορισμό ολόκληρης της Βόρειας Ελλάδας.